Van oudsher staat de phalaenopsis in een 12 cm pot (Ø). De laatste jaren hebben ook andere potmaten een plek veroverd in de markt. Een aantal jaren geleden is bijvoorbeeld de 15 cm pot (Ø) opgekomen. Op dit moment zijn juist kleinere potmaten zoals de 9 cm pot (Ø) en de 6 cm pot (Ø) aan een opmars bezig.
Potmaat versus teelt
De randen van de potten zijn veelal vlak, om zoveel mogelijk planten per m² in de kas kwijt te kunnen.
Het telen van iedere potmaat vraagt om een eigen benadering van de teelt. Zaken als marktbenadering, teeltduur, (micro)klimaat, substraat en wijder zetten vragen ieder om een verschillende aanpak.
6 cm pot
Markt
De markt voor de allerkleinste potmaten is sterk groeiend. In landen zoals Duitsland en de Scandinavische landen zijn deze kleine potmaten al langere tijd erg populair. Het sortiment kenmerkt zich door felle kleuren in combinatie met een compacte plant én een compacte bloemsteel.
Teelt
De teelt kan op twee manieren geschieden:
1.Klassiek door middel van een opkweekperiode en een aparte koeling en afkweek
Opkweek
De planten worden vanuit de lab-bekers direct opgepot in een 6 cm pot en in trays op (rol)tafels of (rol)containers geplaatst. Het beste is om de planten in sphagnum te telen, maar met verspeengrond of kokos peat is ook een goed resultaat te verkrijgen.
Het is belangrijk een substraat te gebruiken dat voldoende fijn is vanwege de kleine plant. Een te grof substraat droogt te snel in, waardoor de kleine plant te snel uitdroogt. De pluggen houdt men gewoonlijk natter dan de planten bij de teelt van 9 cm pot. De planten worden gedurende de teelt niet wijder gezet. De planten zijn daarvoor compact genoeg. In de periode van de opkweek (15-18 weken) vormen zich ongeveer 2-4 nieuwe bladeren.
Koeling en afkweek: Men kan de trays met de planten zonder wijder zetten koelen. De koeling en afkweek samen duurt ongeveer 12-16 weken.
2.Kopen van een koelbare sphagnum-plug of 6 cm pot, veelal uit Azië.
Wanneer men “halfwas” planten koopt, hoeft alleen nog maar het koel- en afweektraject doorlopen te worden. Soms zijn de planten al geïnduceerd en komen ze “gespiked” aan. De teeltduur is dan extreem kort, van 8-10 (gespiked) tot 12-16 weken (met inductiefase). Het is belangrijk dat men de plug voldoende vochtig houdt voor het beste resultaat qua knopvorming.
9 cm pot
Markt
De laatste jaren is de teelt van de 9 cm pot erg rendabel gebleken. Het gaat om een product dat bekend staat als compact met overwegend meertakkers met veel bloemen. Het sortiment is grotendeels te vergelijken met dat van kleinbloemigen in een 12 cm pot, maar is veelal nóg iets compacter. Door de rijke bloei én goede waardering in de afzetmarkt is er veel vraag naar de producten in dit segment.
Teelt
De teelt van de 9 cm pot kenmerkt zich door de hoge aantallen planten per m². De opkweekduur is gemiddeld enkele weken korter dan de standaard 12 cm pot. De opkweek duurt 20-25 weken, de koeling en afkweek samen 16-17 weken.
De productie bedraagt ongeveer 70-80 planten per m² per jaar. De planten starten in een vierkant verband met een dichtheid van ±120 planten per m². Normaal gezien zet men de planten pas wijder op het moment dat ze worden gekoeld, zeker wanneer de totale opkweekduur niet langer is dan 20 weken.
De eindstand is ±60 planten per m². De planten worden dan op eindafstand in trays gezet voor de resterende opkweekduur van ongeveer 5 weken. De trays zijn noodzakelijk om te voorkomen dat de planten op de tafels omvallen.
Het substraatmengsel bij de 9 cm pot is iets fijner dan bij de standaardteelt van de 12 cm pot. Het mengsel dient minimaal 50% bark fractie 1 te bevatten. Een grover mengsel leidt in de regel tot een te snelle afdroging van het substraat en dit remt de groei van de planten af en is lastig voor de afzet in de keten.
Dit artikel is tot stand gekomen met medewerking van (of: in samenwerking met) Bureau IMAC. Anthura en Bureau IMAC kunnen niet verantwoordelijk gehouden worden voor schade, direct of indirect, als gevolg van het gebruik van het gegeven teeltadvies.
Optioneel (afhankelijk van het artikel)
- De teler is te allen tijde zelf verantwoordelijk voor het raadplegen van het etiket van gewasbeschermingsmiddelen.
- De beschikbare teeltinformatie is geschikt voor Nederlandse teeltlocaties.
